Merhabalar,20 Nisan-13 Mayıs 2008 tarihleri arasında Amerikan Dış İşleri Bakanlığı'nın düzenlediği ana teması "Gençler arasında Dış Politika Diyalogları" olan bir programa katıldım ve Türkiye'nin değişik bölgelerinden 20 kişiydik bu programa katılan... Amerika'ya ilk defa gitmiş bir insan olarak farklı deneyimlerimi yazmıştım orada arkadaşlarım ve ailem için ama burada da paylaşmak da bir sakınca görmüyorum.. :) Yazılar üzerlerindeki tarihte Amerika'da yazılmışlardır. Dilbilgisi ve yazım hataları yoğun bir biçimde olabilir, vakit buldukça tamamını düzelticem.. :)
26.04.2008
Merhabaaaaa,26 Nisan’da yani Cumartesi gunu Amish Country’deydik. Amish Country’e gitmeden önce bunlar elektiriksiz falan yaşıyolar ya kafamda böyle bizim Ayder Yaylası'nda evlerde yaşayan, dünyadan bi haber, enteresan bi hayat süren bi köy yaratmıştım ama keşke yaratmasaymışım...İlk önce Amishlerden kısaca bahsetmem gerekirse, 1693’te Jacop Amman isimli bir yobaz manyak İsveç'teki kilisenin yeterince disiplinli olmadığını düşündüğü için kiliseden ayrılmaya ve kendi mezhebini kurmaya karar vermiş, bunun soyadı Amman ya Amman Amman derken Amish olmus bunlar... 1700’lu yıllarda ise bunlardan 50 ila 100’ü Amerikanya’ya göçmüşler... Bu manyaklar da Allah sade ve abartısız olani sever diye 16. yüzyıldaki ataları gibi yaşamaya karar vermişler.Simdi bunlar sözüm ona elektrikli ve motorlu aletler kullanmıyorlar tabii sadece kendi yasamlarında, yoksa markete gidip çalışanı gayet kasa falan kullanıyor, arabaya binmiyolar at arabaları var, modern kıyafetler giymiyorlar, kadınlar bir başlık ve uzun bir elbise giyiyor bunları da kendileri dikiyorlar ama ayakların da Nike ayakkabı var, erkekler de pantolon ve gömlek giyiyolar onları da karıları dikiyor. Tarım ve hayvancılıkla geçiniyorlar, tarlalarinda traktör kullandırtmıyorlar.. Fotoğraf çektirirlerse kilise tarafından cezalandırılıyorlar, ama arkasını döndüklerinde çekerseniz veya sizi görmüyorlarsa uzaktan foto çekebilirsiniz... Ağaç işlerinden iyi anliyorlar.. Kendilerine ait okullari var çocuklarını bu okullara gonderiyorlar, okulda yalnızca okuma-yazma, matematik, coğrafya, tarih, İngilizce falan öğretiyorlar, fen öğretmiyorlar çünkü Allah’in işine karışılmaz mantığı var..Şimdiiii, ilk defa Amish Köyüne girdik etrafta son model arabalar görmeye başladık, dedik bunlar ne ola, dediler ki bunlar Amishlerin degil Amish koyluleri tarimdan ve hayvanciliktan iyi anladiklari icin onlarin isciliginden faydalanan yatirimcilar... Bilmiyorum Truman Show’u izlemis miydiniz? Sanki oyle bi durum vardi sanki biz gelmisiz diye oyle bir koyu yaratmislar ama aslinda oyle yasamayip oyle yasamiyorlarmis gibi yapıyorlar... Yani baslarinda hemen evlerinin dibinde elektrik kullanan yatirimcilar bunlar sozum ona kullanmio... Sozum ona dememi acmak gerekirse, adamlar direkt olarak gelen elektrigi kullanmiyo yoksa evlerinde jeneratorler ve bu jeneratorler yardimiyla calisan lambalar gorduk... Aslinda bunlar yavas yavas asimile olmaya baslamis, evde tv, radyo bisey yok dunyadan bi haber olmak amaciyla, ama bi genc kizin elinde "People" dergisi gorduk icinde Britney Spears" falan..Bi de bu adamlar kendini o kadar soyutlamis ki okullari bile ayri, okullarda 15-17 yas arasi evlenmemis genc kizlar ogretmenlik yapio, bunlar oole universite mezunu falan degil zaten okul da 8. sinifa kadar falan suruo,oyle derinlemesine bilgi vermiyolar, zaten demistim fen yok, cografya kitaplari da '74 basimi o kitaptaki daglar simdi ova oldu haberleri yok... :)Ama evlerini gormenizi isterdim bu adamlarin bazilarinin 17-18 cocugu var tek anneden sadece, zaten cift eslilik yasak ,neyse, evler saray insanin amish olasi gelio inanin...bu bildigimiz tipik amerikan evi ev, kocaman 4 katli falan....Enteresan olansa su;adamlar kendilerini sahiden enteresan saniyo, biz Turkler olarak anladik ki bizler aslinda birer amishiz Turkiye'de, eger bu Amishlikse... Adamlar el yapimi dandik banyo liiflerini, dantelleri, yatak ortulerini gosterip bunlari amish kadinlarinin yaptigini soyleyip sasirmamizi beklio, dedim bi tanesine benim annem alasini yapiyo bunun diye kadin daha cok sasirdi... Mesela ninem tam bir amish onu anladim...Kizilderililer gibi bunlar da Turk kesin,hatta burada anladim dunya Turk olmus... :)Bizim programin basindakiler de bizim duruma pek sasirmadigimiz gozleyip uzulduler biraz, biz de dedik ki “Anadolu'da bazi koylerde insanlar kendilerinin yaptigi kerpic evlerde kaliyo ve elektirigi inanclarindan dolayi degil fakirliklerinden dolayi kullanamiyolar ve herseyi elleriyle yetistirip, elleriyle dikiolar, o yuzden bunlara aciyip sasirmak bizim icin anlamsiz.” Acayip ilgi duydular konuya ve biz de bu ilgiden hareketle ilk once "Tempo" dergisinde falan “Turkiye Amish olur mu?” diye bi haber patlaticaz (grupta gazeteci var) sonrada "Babishler" diye bi tarikat kurup ninelerimizi, dedelerimizi toplayip koye yerlestiricez, elektrik falan kullancak bizimkiler ama gizli tesisatla, turist falan gelince ortadan kaldiricaz elektirikli aletleri... Nasil fikir ama?Coook optum sizi...Gamze
0 yorum:
Yorum Gönder